Wat is Identity en Access Management? (IAM)

Marcel van Beek

10 min read

De sleutel tot veilig en efficiënt werken in een digitale wereld

Inleiding

Elke organisatie vertrouwt dagelijks op digitale systemen: HR-platformen, financiële software, cloudapplicaties, CRM-systemen en samenwerkingsomgevingen. En al die systemen vragen om één ding: toegang.

Wie mag bij welke informatie? Hoe weet je zeker dat iemand is wie hij zegt dat hij is? En wat gebeurt er als iemand uit dienst gaat?

Die vragen raken de kern van Identity & Access Management (IAM) – de manier waarop organisaties digitale identiteiten beheren en toegang tot systemen controleren.

IAM is niet alleen een IT-oplossing, maar een strategisch fundament voor veiligheid, compliance en efficiëntie.

Wat is Identity & Access Management precies?

Identity & Access Management (IAM) is het geheel aan processen, technologieën en beleid dat bepaalt wie toegang heeft tot welke systemen, data en applicaties, en onder welke voorwaarden.

Kort gezegd:

IAM zorgt dat de juiste persoon, op het juiste moment, met de juiste rechten toegang krijgt tot de juiste middelen — en niet meer dan dat.

IAM bestaat uit twee hoofdonderdelen:

  1. Identity Management – het beheren van digitale identiteiten (gebruikersaccounts, rollen, functies).

  2. Access Management – het verlenen, controleren en intrekken van toegang tot applicaties en data.

Waarom IAM steeds belangrijker wordt

De digitale werkomgeving verandert razendsnel. Waar organisaties vroeger één intern netwerk hadden, werken medewerkers nu hybride, vanuit huis, op kantoor en via mobiele apparaten. Tegelijkertijd gebruiken bedrijven tientallen cloudapplicaties.

Zonder goed IAM leidt dat tot:

  • Onoverzichtelijke toegangsrechten

  • Beveiligingsrisico’s

  • Frustratie bij medewerkers

  • En complianceproblemen

IAM helpt om in deze complexe omgeving orde en controle te behouden.

De bouwstenen van IAM

1. Provisioning en deprovisioning

Nieuwe medewerkers krijgen automatisch een account en toegang tot de juiste applicaties zodra ze in dienst komen (provisioning). Wanneer iemand vertrekt, worden alle rechten direct ingetrokken (deprovisioning).

➡️ Dit voorkomt dat ex-medewerkers toegang behouden tot bedrijfsdata — een veelvoorkomend risico.

2. Single Sign-On (SSO)

Met SSO logt een medewerker één keer in om toegang te krijgen tot alle gekoppelde applicaties. Geen wachtwoordchaos, meer gebruiksgemak en minder beveiligingsrisico’s.

3. Multi-Factor Authentication (MFA)

IAM ondersteunt het afdwingen van meerdere verificatiestappen, zoals een sms-code, app-bevestiging of biometrische scan. Zo weet je zeker dat iemand écht is wie hij zegt dat hij is.

4. Role Based Access Control (RBAC)

Toegangsrechten worden gekoppeld aan rollen of functies. Een HR-medewerker krijgt automatisch HR-rechten, een developer toegang tot ontwikkeltools. Dit voorkomt willekeurige of te brede toegang.

5. Audit en logging

IAM registreert wie wanneer waar toegang toe had. Dit is cruciaal voor audits (bijvoorbeeld bij ISO 27001) en het opsporen van verdachte activiteiten.

6. Self-service toegang

Medewerkers kunnen zelf extra applicaties aanvragen via een gecontroleerde workflow. Minder administratie, meer autonomie.

De rol van IAM bij security

IAM vormt de eerste verdedigingslinie tegen datalekken, phishing en ongeautoriseerde toegang.

Zonder IAM is het vrijwel onmogelijk om grip te houden op:

  • Wachtwoordbeleid

  • Toegang tot gevoelige gegevens

  • Rechten van tijdelijke medewerkers of externe partners

Met IAM kunnen organisaties een Zero Trust-beveiligingsmodel toepassen:

Vertrouw niemand standaard – verifieer altijd identiteit, context en rechten.

Zero Trust en IAM versterken elkaar. IAM levert de identiteit en toegangscontrole die nodig is om Zero Trust mogelijk te maken.

IAM en compliance

Steeds meer organisaties moeten voldoen aan strenge eisen rondom databeveiliging, zoals AVG/GDPR en ISO 27001.

IAM ondersteunt compliance door:

  • Duidelijke toewijzing van verantwoordelijkheden (wie mag wat)

  • Volledige traceerbaarheid (audit trails)

  • Snellere voorbereiding van audits

  • Beheersing van datatoegang tot het strikt noodzakelijke niveau

Met een goed ingericht IAM-systeem toon je eenvoudig aan dat je “in control” bent.

IAM in combinatie met Entra ID en Active Directory

Veel organisaties gebruiken al Microsoft Active Directory (AD) als basis voor identiteitsbeheer. AD regelt toegang tot lokale systemen, printers en netwerkbronnen.

Maar met de overstap naar cloudapplicaties is Microsoft Entra ID (voorheen Azure AD) de logische volgende stap.

Active Directory (AD)

  • Sterk voor on-premises omgevingen

  • Richt zich op apparaten en interne netwerken

Entra ID

  • Ontworpen voor cloud en hybride werken

  • Beheert toegang tot Microsoft 365, SaaS-apps en externe gebruikers

  • Ondersteunt moderne beveiligingsfeatures als Conditional Access en MFA

Door AD en Entra ID te combineren via een platform als Joinly IAM, ontstaat één centrale beheerlaag voor alle identiteiten – on-prem en in de cloud.

De praktijk: hoe IAM het verschil maakt

Zonder IAM

  • Medewerkers wachten dagen op toegang

  • IT reset continu wachtwoorden

  • Ex-medewerkers houden toegang tot applicaties

  • Audits kosten weken aan handmatig werk

  • Niemand weet precies wie waar toegang toe heeft

Met IAM (bijv. via Joinly)

  • Nieuwe medewerkers krijgen op hun eerste werkdag direct toegang

  • Toegang wordt automatisch ingericht via HR (bijv. AFAS of YouServe)

  • SSO en MFA zorgen voor veilige, soepele login

  • Offboarding gebeurt automatisch

  • Audits zijn inzichtelijk en onderbouwd

IAM is dus geen luxe – het is noodzakelijk om veilig, compliant en efficiënt te kunnen werken.

Veelvoorkomende misverstanden over IAM

“IAM is alleen iets voor grote organisaties.”
Niet waar. Juist middelgrote bedrijven profiteren van automatisering, omdat zij vaak beperkte IT-resources hebben.

“IAM is te complex om te implementeren.”
Moderne IAM-oplossingen zoals Joinly zijn modulair, snel te integreren en hebben standaardkoppelingen met systemen als Entra ID, AD, AFAS en YouServe.

“IAM is vooral een IT-project.”
IAM raakt de hele organisatie — HR, IT, compliance en security. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

De toekomst van IAM

IAM ontwikkelt zich razendsnel. We zien drie belangrijke trends:

  1. Passwordless authentication – inloggen via gezichtsherkenning, vingerafdruk of security key.

  2. Adaptive access – toegang op basis van context, locatie en gedrag.

  3. Automated governance – AI helpt bij het analyseren en automatisch aanpassen van toegangsrechten.

IAM groeit van een technische oplossing naar een strategische laag binnen digitale transformatie.

Conclusie

Identity & Access Management is veel meer dan gebruikersbeheer. Het is de ruggengraat van moderne beveiliging, compliance en efficiënt werken.

Met IAM:

  • krijgen medewerkers direct toegang tot wat ze nodig hebben,

  • blijft data beschermd tegen ongeautoriseerde toegang,

  • en houd je grip op wie waar toegang toe heeft.

Joinly IAM helpt organisaties dit eenvoudig te realiseren – met automatische provisioning vanuit HR, integraties met Entra ID en Active Directory, en veilige SSO en MFA-functionaliteiten.

🔑 IAM brengt balans tussen gemak, veiligheid en controle.

👉 Wil je weten hoe Joinly jouw organisatie helpt met een toekomstbestendig IAM-beleid?
Neem contact op voor een demo of vrijblijvend advies.

De sleutel tot veilig en efficiënt werken in een digitale wereld

Inleiding

Elke organisatie vertrouwt dagelijks op digitale systemen: HR-platformen, financiële software, cloudapplicaties, CRM-systemen en samenwerkingsomgevingen. En al die systemen vragen om één ding: toegang.

Wie mag bij welke informatie? Hoe weet je zeker dat iemand is wie hij zegt dat hij is? En wat gebeurt er als iemand uit dienst gaat?

Die vragen raken de kern van Identity & Access Management (IAM) – de manier waarop organisaties digitale identiteiten beheren en toegang tot systemen controleren.

IAM is niet alleen een IT-oplossing, maar een strategisch fundament voor veiligheid, compliance en efficiëntie.

Wat is Identity & Access Management precies?

Identity & Access Management (IAM) is het geheel aan processen, technologieën en beleid dat bepaalt wie toegang heeft tot welke systemen, data en applicaties, en onder welke voorwaarden.

Kort gezegd:

IAM zorgt dat de juiste persoon, op het juiste moment, met de juiste rechten toegang krijgt tot de juiste middelen — en niet meer dan dat.

IAM bestaat uit twee hoofdonderdelen:

  1. Identity Management – het beheren van digitale identiteiten (gebruikersaccounts, rollen, functies).

  2. Access Management – het verlenen, controleren en intrekken van toegang tot applicaties en data.

Waarom IAM steeds belangrijker wordt

De digitale werkomgeving verandert razendsnel. Waar organisaties vroeger één intern netwerk hadden, werken medewerkers nu hybride, vanuit huis, op kantoor en via mobiele apparaten. Tegelijkertijd gebruiken bedrijven tientallen cloudapplicaties.

Zonder goed IAM leidt dat tot:

  • Onoverzichtelijke toegangsrechten

  • Beveiligingsrisico’s

  • Frustratie bij medewerkers

  • En complianceproblemen

IAM helpt om in deze complexe omgeving orde en controle te behouden.

De bouwstenen van IAM

1. Provisioning en deprovisioning

Nieuwe medewerkers krijgen automatisch een account en toegang tot de juiste applicaties zodra ze in dienst komen (provisioning). Wanneer iemand vertrekt, worden alle rechten direct ingetrokken (deprovisioning).

➡️ Dit voorkomt dat ex-medewerkers toegang behouden tot bedrijfsdata — een veelvoorkomend risico.

2. Single Sign-On (SSO)

Met SSO logt een medewerker één keer in om toegang te krijgen tot alle gekoppelde applicaties. Geen wachtwoordchaos, meer gebruiksgemak en minder beveiligingsrisico’s.

3. Multi-Factor Authentication (MFA)

IAM ondersteunt het afdwingen van meerdere verificatiestappen, zoals een sms-code, app-bevestiging of biometrische scan. Zo weet je zeker dat iemand écht is wie hij zegt dat hij is.

4. Role Based Access Control (RBAC)

Toegangsrechten worden gekoppeld aan rollen of functies. Een HR-medewerker krijgt automatisch HR-rechten, een developer toegang tot ontwikkeltools. Dit voorkomt willekeurige of te brede toegang.

5. Audit en logging

IAM registreert wie wanneer waar toegang toe had. Dit is cruciaal voor audits (bijvoorbeeld bij ISO 27001) en het opsporen van verdachte activiteiten.

6. Self-service toegang

Medewerkers kunnen zelf extra applicaties aanvragen via een gecontroleerde workflow. Minder administratie, meer autonomie.

De rol van IAM bij security

IAM vormt de eerste verdedigingslinie tegen datalekken, phishing en ongeautoriseerde toegang.

Zonder IAM is het vrijwel onmogelijk om grip te houden op:

  • Wachtwoordbeleid

  • Toegang tot gevoelige gegevens

  • Rechten van tijdelijke medewerkers of externe partners

Met IAM kunnen organisaties een Zero Trust-beveiligingsmodel toepassen:

Vertrouw niemand standaard – verifieer altijd identiteit, context en rechten.

Zero Trust en IAM versterken elkaar. IAM levert de identiteit en toegangscontrole die nodig is om Zero Trust mogelijk te maken.

IAM en compliance

Steeds meer organisaties moeten voldoen aan strenge eisen rondom databeveiliging, zoals AVG/GDPR en ISO 27001.

IAM ondersteunt compliance door:

  • Duidelijke toewijzing van verantwoordelijkheden (wie mag wat)

  • Volledige traceerbaarheid (audit trails)

  • Snellere voorbereiding van audits

  • Beheersing van datatoegang tot het strikt noodzakelijke niveau

Met een goed ingericht IAM-systeem toon je eenvoudig aan dat je “in control” bent.

IAM in combinatie met Entra ID en Active Directory

Veel organisaties gebruiken al Microsoft Active Directory (AD) als basis voor identiteitsbeheer. AD regelt toegang tot lokale systemen, printers en netwerkbronnen.

Maar met de overstap naar cloudapplicaties is Microsoft Entra ID (voorheen Azure AD) de logische volgende stap.

Active Directory (AD)

  • Sterk voor on-premises omgevingen

  • Richt zich op apparaten en interne netwerken

Entra ID

  • Ontworpen voor cloud en hybride werken

  • Beheert toegang tot Microsoft 365, SaaS-apps en externe gebruikers

  • Ondersteunt moderne beveiligingsfeatures als Conditional Access en MFA

Door AD en Entra ID te combineren via een platform als Joinly IAM, ontstaat één centrale beheerlaag voor alle identiteiten – on-prem en in de cloud.

De praktijk: hoe IAM het verschil maakt

Zonder IAM

  • Medewerkers wachten dagen op toegang

  • IT reset continu wachtwoorden

  • Ex-medewerkers houden toegang tot applicaties

  • Audits kosten weken aan handmatig werk

  • Niemand weet precies wie waar toegang toe heeft

Met IAM (bijv. via Joinly)

  • Nieuwe medewerkers krijgen op hun eerste werkdag direct toegang

  • Toegang wordt automatisch ingericht via HR (bijv. AFAS of YouServe)

  • SSO en MFA zorgen voor veilige, soepele login

  • Offboarding gebeurt automatisch

  • Audits zijn inzichtelijk en onderbouwd

IAM is dus geen luxe – het is noodzakelijk om veilig, compliant en efficiënt te kunnen werken.

Veelvoorkomende misverstanden over IAM

“IAM is alleen iets voor grote organisaties.”
Niet waar. Juist middelgrote bedrijven profiteren van automatisering, omdat zij vaak beperkte IT-resources hebben.

“IAM is te complex om te implementeren.”
Moderne IAM-oplossingen zoals Joinly zijn modulair, snel te integreren en hebben standaardkoppelingen met systemen als Entra ID, AD, AFAS en YouServe.

“IAM is vooral een IT-project.”
IAM raakt de hele organisatie — HR, IT, compliance en security. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

De toekomst van IAM

IAM ontwikkelt zich razendsnel. We zien drie belangrijke trends:

  1. Passwordless authentication – inloggen via gezichtsherkenning, vingerafdruk of security key.

  2. Adaptive access – toegang op basis van context, locatie en gedrag.

  3. Automated governance – AI helpt bij het analyseren en automatisch aanpassen van toegangsrechten.

IAM groeit van een technische oplossing naar een strategische laag binnen digitale transformatie.

Conclusie

Identity & Access Management is veel meer dan gebruikersbeheer. Het is de ruggengraat van moderne beveiliging, compliance en efficiënt werken.

Met IAM:

  • krijgen medewerkers direct toegang tot wat ze nodig hebben,

  • blijft data beschermd tegen ongeautoriseerde toegang,

  • en houd je grip op wie waar toegang toe heeft.

Joinly IAM helpt organisaties dit eenvoudig te realiseren – met automatische provisioning vanuit HR, integraties met Entra ID en Active Directory, en veilige SSO en MFA-functionaliteiten.

🔑 IAM brengt balans tussen gemak, veiligheid en controle.

👉 Wil je weten hoe Joinly jouw organisatie helpt met een toekomstbestendig IAM-beleid?
Neem contact op voor een demo of vrijblijvend advies.

Kijken kost niets

Plan een vrijblijvende demo

In 30 minuten laat we je graag zien hoe Joinly toegevoegde waarde biedt voor de gehele organisatie.

Kijken kost niets

Plan een vrijblijvende demo

In 30 minuten laat we je graag zien hoe Joinly toegevoegde waarde biedt voor de gehele organisatie.

Kijken kost niets

Plan een vrijblijvende demo

In 30 minuten laat we je graag zien hoe Joinly toegevoegde waarde biedt voor de gehele organisatie.